Πόσο ασφαλές είναι το αντισυλληπτικό χάπι;

Το αντισυλληπτικό χάπι έχει βγάλει από τη δύσκολη θέση της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, της αμφιβολίας και της αναμονής εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Οι παρενέργειες του είναι μικρές σε σχέση με τα... πλεονεκτήματα που έχει και όταν η γυναίκα δεν πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια ή δεν καπνίζει υπερβολικά, μπορεί να πάρει αντισυλληπτικά.

Το χάπι εκτός από την αποφυγή της εγκυμοσύνης χορηγείται και σε περιόδους που η γυναίκα επιθυμεί να σταθεροποιήσει τον κύκλο της, σε περιπτώσεις δυσμηνόρροιας, όταν δηλαδή η γυναίκα πονάει κατά τη διάρκεια της περιόδου. Στη φυσιολογική γυναίκα, στη μέση του κύκλου, η πτώση των οιστρογόνων και η αύξηση της προγεστερόνης, σηματοδοτεί το σπάσιμο του ωοθυλακίου και την έξοδο του ωαρίου από την ωοθήκη. 

Με το αντισυλληπτικό δίνουμε και τις δύο ορμόνες σε σταθερά ποσά καθ' όλη τη διάρκεια του κύκλου, με συνέπεια να μην έχουμε αυτό το «σκαμπανέβασμα» των ορμονών, που προκαλεί την έξοδο του ωαρίου. Ο συνεχώς χορηγούμενος συνδυασμός σταθερού ποσού και των δύο ορμονών κάνει την ωοθήκη να μην «αντιλαμβάνεται» καμία διαφορά στην ποσότητα των ορμονών και έτσι δεν γίνεται η ωοθυλακιορρηξία. Αυτές οι ορμόνες του χαπιού έχει γίνει προσπάθεια να δίνονται σε όσο το δυνατότερο μικρότερη ποσότητα.

Η γυναίκα ξεκινά τη λήψη του πρώτου χαπιού την πρώτη ημέρα της περιόδου και παίρνει το χάπι για 21 ημέρες. Στις 21 ημέρες που θα σταματήσει το χάπι, το ποσό των ορμονών στον οργανισμό πέφτει και προκαλείται αιμόρροια από τη μήτρα η οποία είναι παρόμοια με τη φυσιολογικό έμμηνο ρύση.

Συνήθως η περίοδος έρχεται δύο ή τρεις ημέρες μετά το σταμάτημα των χαπιών. Μετά το τελευταίο χάπι, η γυναίκα για επτά ημέρες δεν παίρνει. Κάθε κουτί έχει 21 χάπια, το πρώτο χάπι του επόμενου κουτιού η γυναίκα το παίρνει αφού έχει μείνει επτά ημέρες χωρίς αντισυλληπτικό.

•    Μια γυναίκα που έχει γεννήσει μπορεί αν θέλει να ξεκινήσει το αντισυλληπτικό κατά τη περίοδο της λοχείας;

Συνήθως περιμένουμε να της έρθει η πρώτη αυτόματη περίοδος και της το δίνουμε την ίδια ημέρα. Στην περίπτωση αποβολής ή τεχνικής διακοπής της κύησης, η γυναίκα μπορεί να ξεκινήσει με χάπι το ίδιο βράδυ.

•    Υπάρχουν παρενέργειες από το αντισυλληπτικό χάπι;

Τα αντισυλληπτικά έχουν λίγες παρενέργειες και δεν δίνονται σε γυναίκες που έχουν ιστορικό θρομβοεμβολικών καταστάσεων, όταν πάσχουν από βαριές κακοήθειες στο μαστό, διαταραχές στο συκώτι, πολύ αυξημένη πίεση. Στις περιπτώσεις που η γυναίκα είναι βαριά καπνίστρια, αυξάνουν οι πιθανότητες καρδιαγγειακών ή εγκεφαλικών παθήσεων, κυρίως όταν είναι πάνω από 35 χρόνων. Στην περίπτωση αυτή ή όταν η γυναίκα έχει διαβήτη ή κιρσούς, ο γιατρός είναι αυτός που θα αποφασίσει εάν πρέπει να της χορηγήσει το χάπι ή όχι. 

Τα μικροπροβλήματα που συνήθως δημιουργεί το χάπι είναι ζαλάδες, πονοκέφαλος, αύξηση του μεγέθους του στήθους και πόνος στους μαστούς. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει λίγο αίμα κατά τον πρώτο μήνα λήψης, ελαφρά κατάθλιψη, ενώ υπάρχει η πιθανότητα εάν η γυναίκα έχει ινομυώματα στη μήτρα, το χάπι να αυξήσει το μέγεθός τους και να επιδεινώσει πιθανή ενδομητρίωση.

•    Τι πρέπει να γνωρίζουμε επιπρόσθετα για το χάπι;

Εάν η γυναίκα παρουσιάσει διάρροια ή εμετό πρέπει να ενημερώσει τον ιατρό της γιατί μειώνεται η δραστικότητα του χαπιού. Επίσης μειώνεται και με διάφορα αντιβιοτικά ή άλλα φάρμακα. Το χάπι αντίθετα μπορεί να μειώσει τη δραστικότητα του φαρμάκου που παίρνει μια γυναίκα που έχει διαβήτη, εάν αυτό παίρνεται από το στόμα.

Όσον αφορά την εγκυμοσύνη, μια γυναίκα που επί μακρό χρονικό διάστημα έπαιρνε αντισυλληπτικά και αποφασίσει να τα κόψει για να κάνει παιδί, τότε υπάρχουν δύο πιθανότητες. 

Ή να αργήσει λίγους μήνες, μέχρι να μείνει έγκυος ή να «πιάσει» αμέσως παιδί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ναι μεν είναι άκρως αποτελεσματικά στο να εμποδίζουν τη σύλληψη, όμως δεν εμποδίζουν την είσοδο του σπέρματος στον κόλπο, με συνέπεια να είναι σαφώς πιο εύκολη η μετάδοση πολλών ασθενειών και κυρίως του AIDS. Γι' αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται τα αντισυλληπτικά εάν η γυναίκα δεν έχει μόνιμο σύντροφο. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται το προφυλακτικό που δεν επιτρέπει την επαφή του σπέρματος με τον κόλπο.

Τα νέα αντισυλληπτικά που περιέχουν μικρότερο ποσοστό ορμόνης ελαττώνουν τον κίνδυνο του καρκίνου της ωοθήκης και του ενδομητρίου κατά 50%. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι η γυναίκα που παίρνει αντισυλληπτικά έχει τις μισές πιθανότητες να πάθει καρκίνο από τις άλλες που δεν παίρνουν.

Τα νέα αντισυλληπτικά δεν διαταράσσουν τις λιποπρωτεΐνες και δεν αυξάνουν σχεδόν καθόλου την πηκτικότητα. Δίνουν τη δυνατότητα στο ζευγάρι να χαρεί τον έρωτά του άφοβα, από πλευράς εγκυμοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη ότι σε 25.970 κύκλους παρατηρήθηκε μόνο μια εγκυμοσύνη.

•    Μπορεί μια γυναίκα να πάρει μόνη της το αντισυλληπτικό χάπι;   

Πρέπει να ζητήσετε τη συμβουλή του ιατρού σας. Μόνο ο γυναικολόγος σας θα σας συστήσει τη μέθοδο αντισύλληψης που πρέπει να ακολουθήσετε, θα σας ενημερώνει και θα σας δώσει τις απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να κάνετε πριν από τη χορήγηση του χαπιού. Ο γυναικολόγος θα σας παρακολουθεί κατά τη διάρκεια της αντισυλληπτικής θεραπείας και μόνο εκείνος θα σας συμβουλέψει εάν χρειαστεί κάποτε να διακόψετε.

Δρ. Ευάγγελος Γκικόντες

Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Ομοιοπαθητικός

ygeiaonline.gr