Πόνος κατά τη διάρκεια της επαφής

Η δυσπαρευνία είναι ο επαναλαμβανόμενος και επίμονος πόνος που εμφανίζεται πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη συνουσία και ένα από τα πιο συχνά προβλήματα για τα οποία οι γυναίκες παραπονιούνται στον γιατρό τους.

Που οφείλεται;

• Σε μια γυναίκα χωρίς ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις η είσοδοι του κόλπου «φράσσεται», μερικά ή ολικά, από τον παρθενικό υμένα. Η διείσδυση του πέους κατά τη διάρκεια της πρώτης σεξουαλικής επαφής μπορεί να σκίσει τον υμένα και να προκαλέσει πόνο.

• Κατά τη διάρκεια της επαφής μπορεί να προκαλέσει πόνο και η παρουσία κακώσεων στη γεννητική περιοχή αλλά και η ανεπαρκής ύγρανση του κόλπου, που οφείλεται συνήθως σε περιορισμένα προκαταρκτικά.

• Επίσης δυσπαρευνία μπορεί να προκαλεί η μόλυνση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας (αιδοίο) από μικρόβια ή ιούς, όπως ο ιός του έρπητα, ή ακόμα οι δερματίτιδες ή τα νεοπλάσματα του αιδοίου. Μια επιπλέον αιτία μπορεί να είναι η μόλυνση των αδένων της γεννητικής περιοχή (βαρθολίνειοι αδένες) αλλά και των αδένων γύρω από την ουρήθρα.

• Ένα προφυλακτικό ή ένα κολπικό διάφραγμα που δεν εφαρμόζει καλά ή μια αλλεργική αντίδραση σε αντισυλληπτικό σπόγγο ή κρέμα μπορεί να ερεθίσουν τον κόλπο ή τον τράχηλο της μήτρας. Ακόμη κάποια συγγενής ανατομική ανωμαλία, όπως άκαμπτος υμένας ή πόνος εξαιτίας επιπλοκής του κολπικού διαφράγματος, αποτελούν αιτίες δυσπαρευνίας.

Άλλες αιτίες

• Οι φλεγμονές του κόλπου (κολπίτιδα) από μύκητες, μικρόβια και ίους προκαλούν συχνά πόνο στην επαφή. Επίσης, οι μολύνσεις του τραχήλου της μήτρας ή των σαλπίγγων είναι συχνά επώδυνες.

• Η ενδομητρίωση, δηλαδή η παρουσία ενδομητρίου σε περιοχές εκτός του εσωτερικού της μήτρας, προκαλεί συχνά δυσπαρευνία όπως και τυχόν όγκοι στην πύελο, π.χ. ινομυώματα, ιδίως όταν είναι μεγάλου μεγέθους.

• Πόνο στην επαφή προκαλούν συχνά και οι συμφύσεις (ινώδείς μεμβράνες) που σχηματίζονται μεταξύ των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας και του εντέρου και συνήθως οφείλονται σε μολύνσεις της πυέλου ή σε χειρουργική επέμβαση.

• Το πρόβλημα είναι συχνότερο στην εμμηνόπαυση, καθώς η έλλειψη των οιστρογόνων προκαλεί ξηρότητα και λέπτυνση του τοιχώματος του κόλπου. Τέλος η χειρουργική αποκατάσταση των ρήξεων κατά τον τοκετό ή άλλες εγχειρήσεις (π.χ. κολπορραφία), που έχουν ως συνέπεια τη στένωση του κόλπου, μπορεί να καταστήσουν επώδυνη τη συνουσία.

Ψυχολογικές αιτίες

Εκτός από τα οργανικά αίτια, δυσπαρευνία μπορεί να προκληθεί και από ψυχολογικούς παράγοντες. Έτσι μπορεί να οφείλεται στο φόβο, στην ενοχή ή στην αρνητική στάση της γυναίκας απέναντι στη σεξουαλική επαφή, που μπορεί να προκαλέσει ανεπαρκή εφύγρανση του κόλπου εξαιτίας της ανεπαρκούς σεξουαλικής διέγερσης και πόνο στην επαφή.

Διάγνωση και θεραπεία

Ο γιατρός πρέπει να διαχωρίσει αν η αιτία του πόνου είναι οργανική ή ψυχολογική παίρνοντας πλήρες ιστορικό και κάνοντας μια λεπτομερή γυναικολογική εξέταση ώστε να ακολουθηθεί η κατάλληλη θεραπεία σε κάθε περίπτωση.

Η αποχή από τη συνουσία, ώσπου να λυθεί το πρόβλημα, έχει μεγάλη σημασία. Ωστόσο, οι σεξουαλικές δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν διείσδυση στον κόλπο μπορούν να συνεχιστούν. Ο πόνος και ο μυικός σπασμός μπορεί να προληφθούν με χρησιμοποίηση άφθονου λιπαντικού πριν από τη συνουσία.

Επίσης η αφιέρωση περισσότερου χρόνου στα προκαταρκτικά μπορεί να αυξήσει us εκκρίσεις του κόλπου ενώ μερικές φορές μια διαφορετική στάση συνουσίας, η οποία επιτρέπει μικρότερη διείσδυση ή δίνει στη γυναίκα περισσότερο έλεγχο πάνω σ' αυτήν, ελαττώνει τον πόνο. Αποτελεσματική είναι και η επάλειψη με αναισθητική αλοιφή ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί η χορήγηση αναλγητικών ή ηρεμιστικών φαρμάκων.

Οι γυναίκες που έχουν φτάσει στην εμμηνόπαυση μπορούν να χρησιμοποιήσουν τοπικά κάποια κρέμα με οιστρογόνα ή να πάρουν οιστρογόνα από το στόμα ώστε να αυξήσουν τη λίπανση του κόλπου και να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της λέπτυνσης και ατροφίας των κολπικών τοιχωμάτων.

Myworld.gr